Uit de bibliotheek van...

Ik ben geen lid van een bibliotheek, wel eigenaar van een gespecialiseerde ‘private library’.  

Daarin staan overigens ook boeken uit andere bibliotheken zoals uit diverse stempels en plakkers blijkt. Meestal gaat het om boeken uit opgeheven, vooral religieuze, (klooster)bibliotheken, afgeschreven exemplaren of doubletten. De meeste daarvan stonden op de plank in Nederland, een enkele in het buitenland. Een aantal exemplaren stond in verschillende bibliotheken en heeft meer dan één stempel andere komen uit een privé bibliotheek (te zien aan een ex-libris) en zijn later geschonken aan of gekocht door een (min of meer) openbare bibliotheek.
Al bladerend kwam ik zo heel wat oude stempels en plakkers tegen waaronder die van de Friese bibliotheek van jhr. mr. Hobbe Baerdt van Sminia III (1797-1858) te Bergum, de voormalige Jezuïetenbibliotheek van De Krijtberg en de voormalige bibliotheek van De Groote Club Doctrina & Amicitia, beiden in Amsterdam, en de bibliotheek van het Groot Seminarie in Warmond. Speciaal voor fans van bibliotheken (en hun plak- en stempelgrage werknemers), heb ik er een collage van gemaakt.

Persoonlijk vind ik zo’n ordinair inktstempel, vooral in een ‘perkamenten bandje’, iets oneerbiedigs hebben. Bovendien zijn ze vaak pontificaal op de titelpagina geplaatst.

Je zou wensen dat die bibliothecarissen en bibliothecaressen een meer bescheiden plek hadden uitgezocht, achterin of voorin tussen de blanco schutbladen. Stempelen gebeurde vaak ook met een zekere nonchalance getuige de soms moeilijk leesbare en verschoven afdrukken.

Desondanks zijn deze eigendomskenmerken, waartoe ook aantekeningen en ex-librissen behoren, me dierbaar. Op hun eigen manier vertellen ze wat over de provenance van een boek en dat is niet zelden een boeiende reis door de tijd.
De volgende keer maak ik een fotocollage van de ex-librissen die ik in mijn boeken ben tegengekomen.